کابوس های کودکان

کابوس ها یا بختک ها می توانند بازتابی از ترس ها، اضطراب ها و موضوعات دردسر ساز باشند. ‌
عوامل بروز کابوس :

۱- ترس های معمول کودک به ویژه ترس از تاریکی

کابوس ها یا بختک ها می توانند بازتابی از ترس ها، اضطراب ها و موضوعات دردسر ساز باشند. ‌

عوامل بروز کابوس :

۱- ترس های معمول کودک به ویژه ترس از تاریکی

۲- فشارهای روانی ( استرس ها) به ویژه مشاجره های والدین

۳- برنامه های هراس انگیز تلویزیونی

۴- خیال پردازی های کودکانه به ویژه در کودکان با توان تخیل بالا که تصوراتشان روشن است.

۵- بیماری به ویژه با تب بالا که فعالیت مغز راآشفته می کند.

یاد آوری دو نکته در باره ی خواب دیده ها مهم است :

- کابوس ها به خودی خود ما ر ا عصبی و نگران می سازند.

- شاید خواب دیده ها به مسایل زندگی واقعی ما دلالت داشته باشند. و به عنوان یک نشانه عمل کنند. بنابر این باید محتوای خواب دیده ها مورد بررسی قرار گیرند

تفاوت کابوس و خواب هراسی :

یکی از اختلالات مهم خواب ، وحشت زدگی در خواب یا خواب هراسی است کودک ناگهان راست می نشیند و فریاد می زند؛ تنفس شدید و سریع دارد.کودکان در خواب هراسی کاملاً بیدار نمی شوند. ممکن است چشمان کودک خیره و کاملاً باز باشد ، اما شما نمی توانید با وی صحبت کنید و ارتباط برقرار کنید. خواب گردی ، تقلا در خواب و فریاد کشیدن و دست و پا زدن نیز گاهی در خواب هراسی دیده می شود. معمولاً صبح کودک از آنچه شب بر وی گذشته چیزی را به خاطر نمی آورد. خواب هراسی ها هرچند به چشم می آیند، اما به نظر می رسد اثر نامطلوب بعدی ندارند و بیشتر والدین را نگران می سازند تا بچه ها را.

کابوس های تکرار شونده :

هرکسی که بتواند قطعه هایی از خواب هایش را در خاطر نگه دارد ، متوجه برخی الگوهای تکرار شونده می گردد. بررسی تحقیقات نشان داده که تصاویر خانه ها ، حیوانات یا اشخاصی که فرد در کودکی یا نوجوانی در خواب دیده ، ممکن است تا زمان پیری وی نیز در خواب هایش تکرار شود.این کابوس ها یا رؤیاهای تکراری اغلب نشانه ای از تعارض های روان شناختی هستند.

چگونگی غلبه بر کابوس های تکرار شونده :

سه مرحله دردرمان کابوس های تکرار شونده کودکان تشخیص داده می شوند:

تهدید ( خطر) : در یک کابوس ، عنصر اصلی خطر ی است که هرگونه دفاعی در برابر آن دشوار وغیرممکن است. مانند اینکه کودک هنگامی که می خواهد دست یک جن را که موهایش را لمس می کند ، از روی سرش بردارد، دچار فلج حرکتی می شود.

مبارزه: تلاش برای مواجهه با دشمن تا اندازه ای در کاهش خطر در کابوس مؤثر است.در مورد مثال قبلی، گفتن ” بسم الله ” می تواند در فراری دادن جن مؤثر باشد.(داشتن زمینه اطلاعاتی قبلی مورد توجه قرار گیرد).

رفع کابوس : دشمن خیالی شکست داده می شود و باقی مانده یا نماد آن در یک قفس یا محفظه جادویی نگه داشته می شود.

یک عامل اساسی در کابوس های تکرار شونده ، میزان رفع شدن یا چیرگی بر آن است. با رشد شناختی و عاطفی کودک ، وی بر بسیاری از ترس های خود مسلط می شود.

درمان کابوس های کودکان :

اقدام های درمانی زیادی هستند که والدین ، اعضای خانواده و حتی برادر ها و خواهرهای کودک مبتلا به کابوس های شبانه می توانند برای تسکین ناراحتی های وی انجام دهند.این اقدامات را می توان در چهار گروه کلی طبقه بندی کرد :

۱- اطمینان بخشی دوباره : باز اطمینان بخشی مهم ترین بعد درمانی کابوس ها ست. این بعد شامل “خوش آمد گویی به رؤیا “می شود.

۲- بازنویسی داستان: به این معنا که از کودک بخواهید نتایج رؤیاهایش را همانند یک سناریو بازنویسی کند. حتی در مورد کودکان خردسال نیز این کار زمانی که با همیاری و با روش بارش فکری اجرا شود ، روش بسیار مؤثری خواهد بود.یکی از جذاب ترین جنبه های رفع کابوس ها این است که به فرزندتان کمک کنید ابزار جادویی برای مقابله با کابوس ها تهیه کند. این ابزار را تنها قدرت تصور و علایق محدودمی کنند. همانند یک صلیب که در فیلم های سینمایی برای متوقف ساختن خون آشام استفاده می شود ، می توان یک ابزار جادویی مانند یک اسپری خاص را برای اشباح درنظرگرفت.

۳- مرور : مرور مستلزم تکرار یک کابوس و راه های رفع آن است. این کار را باید به صورت های مختلف اجرا کرد تا به یک حالت چیرگی و مهارت در آن رسید.

۴- برطرف کردن: آخرین مرحله با کشف منشاء کابوس در کودک و اصلاح مساله ای که موجب کابوس شده است و تشویق کودک صورت می گیرد.

چه زمانی در جستجوی کمک برای کابوس ها باشیم؟

در حالی که کابوس ملایم می تواند به عنوان یک نشانه از سلامتی ذهن ناهشیار در برابر فشارهای روانی و تغییرات در نظر گرفته شود، کابوس های تکراری نشانه ای از تعارض های حل نشده هستند که کودک را آزار می دهند.‌ چنانچه کابوس های کودک مقاومند؛ محتوای ثابت آزار دهنده دارندو بهبودی نسبی مشاهده نمی شود ، زمان یاری گرفتن از یک متخصص فرا رسیده است.

مروری بر راه حل ها:

۱- یک لامپ خواب در اتاق کودک روشن کنید.

۲- فیلم های تلویزیونی و بازی ها را کنترل کنید.

۳- اطمینان دادن به کودک مبنی بر اینکه همه چیز خوب و اوضاع به راه است.

۴- مستقیم به طرف فرزندتان بروید. منتظر نشوید که فرزندتان گریه کند. قبل از حالت گریه و ناراحتی او را در آغوش بگیرید.

۵- مدتی ر ا در کنار فرزندتان برای آرامش دادن به او بمانید.

۶- برایش داستان بخوانید.

۷- از کودک بخواهید کابوس را در قالب یک داستان ، نقاشی یا نمایش تجسم ببخشد. اما شخصیت ها ،روی دادها و سرانجام آن را به صورت خوش آیند و حتی کمدی عوض کند.